KONDAKION O NAWRÓCONEJ. SCHOLA WĘGAJTY

W sobotę 11 września po mszy św. o godz. 18.00 tarnobrzescy dominikanie zapraszają na wyjątkowy koncert w ramach cyklu muzycznego „Muzyka u Matki Bożej Dzikowskiej”, który odbędzie się w murach dominikańskiego kościoła. Usłyszymy w czasie niego liturgiczną kompozycję bizantyjskiego poety Romana Melodosa (VI w.), pt. „Kondakion o Nawróconej” Marii Magdalenie w wykonaniu zespołu śpiewaczego „Schola Węgajty”.

Roman Melodos, działający w Konstantynopolu za czasów cesarza Justyniana I, jest cenionym przez wieki w Kościele greckim kompozytorem i poetą wielu hymnów, pieśni i kondakionów – liturgicznych tekstów poświęconych różnym świętym, postaciom biblijnych i wydarzeniom.
Powstanie kondakionu ma związek z rozbudowywaniem liturgii w VI wieku, gdy kultura bizantyjska osiągnęła okres wielkie go rozkwitu. Wielkie budowle sakralne jak Kościół Mądrości Bożej w Konstantynopolu, musiały mieć swe odzwierciedlenie we wspaniałości liturgii. Słowo „kondakion” oznaczało pierwotnie drążek, na który nawinięty był zwój, z którym śpiewak stawał przed wiernymi, później zwój pisma z pieśnią religijną, wreszcie samą pieśń religijną. Kondakion jest dramatyzowaną poetycką homilią, pisaną grecką prozą metryczną, śpiewaną przez kantorów i dwa chóry antyfonalnie na przemian. W celu uroczystego zaśpiewania kondakionu kantorzy wchodzili na wysoką ambonę, która w starożytnych bazylikach umieszczona była na głównej osi świątyni. Śpiewowi solistów wtórowały dwa chóry, rozmieszczone po dwóch stronach ambony, od strony prezbiterium. Kondakiony miały charakter liryczno-dramatyczny, posiadały również partie narracyjne,
ponieważ często stanowiły rodzaj katechezy. Roman Melodos ozdabiał je figurami retorycznymi: apostrofami, pytaniami, ozdobnikami krasomówczymi. Często zawierały partie dialogowe, a czasem całe były pełnym dramatycznej ekspresji dialogiem.

W czasie sobotniej prezentacji w tarnobrzeskim kościele dominikanów usłyszymy najsłynniejszy kondakion Romana Melodosa – „Kondakion o Nawróconej” Marii Magdalenie w tłumaczeniu na język polski cenionego kantora śpiewu greckiego – Marcina Abijskiego. Dla tarnobrzeskiej publiczności ten kunsztowny hymn liturgiczny wykona „Schola Węgajty” – grupa doświadczonych śpiewaków, od lat specjalizująca się zarówno w śpiewie i teatrze średniowiecznym, jak również w muzyce liturgicznej Kościoła Wschodniego. Schola wystąpi pod kierownictwem artystycznym Marcina Abijskiego.

Koncert dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyka”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz wsparciu sponsorów: Tarnobrzeskiej Spółdzielni Mieszkaniowej oraz Grupy Kapitałowej Siarkopol Tarnobrzeg sp. z o.o.